Op de eerste opleidingsdag nemen we de tijd om elkaar te leren kennen. De groep is in de komende maanden een plek om te delen en te leren van elkaar.

Verder verkennen we op deze dag de thema’s sterven, dood en rouw omdat je kijk op deze thema’s mee richting geeft aan de begeleiding van families bij afscheid en uitvaart.

Over de dood en sterven bestaan veel opvattingen en ideeën, ze worden gevormd door persoonlijke ervaringen en aanvoelen, door de cultuur en de context waarin we leven. We onderzoeken de verschillende opvattingen en perspectieven met elkaar.
Bij de dood en het verlies van een geliefde hoort rouw, je rouwt omdat er liefde is. We bespreken verschillende mythes rond rouw en je krijgt modellen en beelden om naar rouw te kijken, ook rouw bij kinderen.

Het lichaam verzorgen en wassen kan een belangrijk ritueel zijn om samen met de familie te doen. Daarna kan de overledene opgebaard worden, thuis of op een andere plaats.

Hoe doe je de verzorging en de opbaring, ook in aanwezigheid van de familie. Welke plaatsen bestaan er om een overledene op te baren? En welke rituelen kan je samen met de familie creëren om afscheid te nemen van het lichaam van de overledene?

Op deze opleidingsdag hebben we ook aandacht voor kinderen vanuit twee invalshoeken. Hoe kan je kinderen betrekken bij een verzorging of opbaring? Wat zijn aandachtspunten en specifieke handelingen bij opbaring van een kindje of baby?

In de namiddag bezoeken we een mortuarium.

We bespreken alle aspecten die aan bod komen bij een afscheid: de verschillende vormen van lijkbezorging, de rouwbrief (zie ook opleidingsdag 5), de opbaring en begroeting van de overledene,  mogelijkheden van kisten en wades, het opstellen van een planning of draaiboek, de communicatie tussen alle betrokkenen.  We kijken ook naar de duurzaamheid in al deze aspecten. 

Bij een afscheid denken we meestal aan een afscheidsceremonie (de begrafenis of uitvaart), het afscheid gaat over alle momenten tussen overlijden en uitvaart waar we bewust aandacht en ruimte voor kunnen creëren.

Doorheen al deze aspecten van afscheid gaat het over het afscheid dichtbij houden, dicht bij de familie, dicht bij de overledene. Hoe geef je ruimte aan families/vrienden om het afscheid vorm te geven op hun manier en wat is jouw rol als uitvaartbegeleider hierin?

De uitvaartwereld is een complexe wereld en ook een veranderende wereld.
We bespreken hoe de uitvaartsector werkt en welke partners/diensten er bestaan. 
We kijken naar de kosten en investeringen van een uitvaartbegeleider en hoe je tot een

transparant en eerlijk verdienmodel kan komen. We leren ook de opmaak van facturen.

Spreken over kosten met een familie in een kwetsbare periode is niet evident.

Hoe communiceer je over kosten en welke drempels zijn er bij jou om dat te doen?

​

We behandelen hier niet de verschillende juridische structuren van een zelfstandige

onderneming en ook geen boekhoudkundige aspecten. .

Bij een overlijden is het de gewoonte dat de familie een rouwkaart opstelt, om anderen te informeren over het overlijden en/of om mensen uit te nodigen voor een afscheidsmoment.

Hoe stel je een (digitale) rouwkaart die past bij de familie en de overledene en waar moet je

rekening mee houden?  Wat zijn de digitale mogelijkheden?

​

Daarnaast kijken we op deze opleidingsdag ook naar de communicatie tussen jou en

de familie en hoe je communiceert met het brede publiek (via je website en social media).

Bij een overlijden breng je als uitvaartbegeleider een aantal administratieve en wettelijke formaliteiten in orde. Daarnaast zijn er wettelijke bepalingen rond vervoer, begraven en cremeren waar je rekening mee moet houden. Je krijgt de grote lijnen van het decreet op de begraafplaatsen en de lijkbezorging, voorbeelddocumenten die je kan gebruiken en aan de hand van cases toetsen we het decreet en de regels aan de praktijk.

We bespreken ook welke (basis) administratie de familie moet regelen. Er zijn veel verschillende en complexe  familiesituaties dus we bespreken enkel de basis en hoe je kan doorverwijzen.

Een afscheidsmoment is meestal een moment/een ritueel waarin je met de familie in gemeenschap afscheid neemt. Het is een overgangsritueel. Het is een manier om de eigenheid en het leven van de overledene te eren. Het is een moment waarin je verbinding creëert die ook daarna kan verder leven. Dit afscheidsmoment kan groot of klein zijn en allerlei vormen aannemen, het hoeft niet Pinterest perfect, creatief of origineel  te zijn, het moet vooral kloppen.

Meestal heeft een familie allerlei ideeën over het afscheid of komen ze tot ideeën als ze daarvoor de ruimte en de tijd krijgen. Je hebt als uitvaartbegeleider hierin de rol om te faciliteren, om vertrouwen en mogelijkheden te scheppen, te structureren en de tijd te bewaken.

We bespreken de opbouw van een afscheidsmoment en/of ritueel dat niet gebonden is aan een religieuze overtuiging. Daarnaast gaan we ook kort in op de verschillende elementen in een katholieke uitvaart.

We bespreken ook welke rol kinderen kunnen krijgen in een afscheidsmoment en wat er anders is bij een afscheid van een kind(je).

Deze opleidingsdag gaat door in Leuven.
We bezoeken de begraafplaats van Leuven, een inspirerende plek met een eigen visie. We krijgen een rondleiding en zien de verschillende vormen van lijkbezorging in de praktijk.  Daarnaast oefenen we  met het dragen en neerlaten van een kist in een graf.

Daarna gaat de opleidingsdag verder op een andere locatie in Leuven, op wandelafstand van de begraafplaats. We vormen deze locatie samen om tot een afscheidsplek die past en we bespreken welke rol je opneemt als uitvaartbegeleider op het afscheidsmoment. We oefenen hoe je spreekt bij een afscheidsmoment.

Tijdens deze opleidingsdag staan we opnieuw stil bij sterven omdat we de begeleiding van een familie soms al start voor het overlijden en op die manier de overgang van leven naar dood mee maken. .

Welke rol kan je als uitvaartbegeleider opnemen bij het levenseinde? We zijn ervan overtuigd dat spreken over afscheid en sterven tijdens het leven gemoedsrust kan brengen. En dat we, door dat te doen, een basis van vertrouwen creëren dat noodzakelijk is voor de verdere begeleiding.

Hoe ga je in gesprek met mensen die palliatief zijn, waar moet je op letten, welke woorden gebruik je? Het is een ander soort gesprek dan spreken met de nabestaanden.
En hoe verhouden we ons tot andere betrokkenen, zoals een palliatief netwerk, of de huisarts?

Verder hebben we tijdens deze lesdag aandacht voor het LEIF-plan, euthanasie en palliatieve sedatie en het stervensproces.  Het zijn zaken die vaak aan bod komen in gesprekken, ze zijn belangrijk om mee te hebben als achtergrondinformatie.

Op deze dag ronden we af op verschillende manieren en lagen.

Een begeleiding afronden, voor de familie en voor jezelf.
De begeleiding van een familie is meestal een intens en redelijk kort proces. Je leeft een tijdje mee in een familie(systeem) en op een bepaald moment is je rol of taak vervuld. Hoe rond je een begeleiding met een familie af? Wanneer stopt de begeleiding en hoe doe je dat? En hoe rond je af voor jezelf, want ook dat is belangrijk.

Nog een hele tijd na onze begeleiding is een familie bezig met de administratieve afronding van een overlijden. Wat komt er voor hen nog allemaal bij kijken? We overlopen kort de voornaamste administratieve verplichtingen waarmee nabestaanden te maken krijgen
   
Keer op keer families begeleiden vraagt veel. Hoe zorg je ervoor dat je het werk als uitvaartbegeleider lang en gezond kan blijven doen? Waar en bij wie vind je ondersteuning?

Je leerproces en groepsproces afronden.
We kijken terug op de voorbije 6 maanden en wat je daarvan meeneemt.

Na de 10 opleidingsdagen is er een individueel en mondeling evaluatiemoment. Je krijgt een aantal vragen over de inhoud van de opleiding en op basis van een case doe je een gesprek zoals je dat zou doen met een familie.

Aansluitend vieren we de afsluiting van de opleiding en word je officieel in de bloemetjes gezet.